Lời dạy của Đức Khổng Tử về cách sống, cách làm người

Khổng Tử (chữ Hán: 孔子; còn gọi là Khổng Phu Tử 孔夫子; 27 tháng 8 âm, 551 –11 tháng 4 479 TCN) là một nhà tư tưởng, nhà triết học, nhà giáo dục, nhà chính trị nổi tiếng người Trung Hoa, các bài giảng, lời dạy và triết lý của ông có ảnh hưởng sâu rộng đối với đời sống và tư tưởng của các dân tộc Đông Á. Người Trung Hoa đời sau đã tôn xưng ông là Vạn thế Sư biểu (Bậc thầy của muôn đời).

Những lời dạy quý giá của Đức Khổng Tử

Đọc hết mới là kẻ trọng đạo lý, hiểu hết mới mong có nhân cách hơn người

Hình hài của mẹ của cha

Trí khôn đời dạy, đói no tự mình

Sang hèn trong kiếp nhân sinh

Buồn vui sướng khổ thường tình thế thôi

Không hơn hãy cố gắng bằng người

Cho thiên hạ khỏi ai cười ai khinh

Có chí thì ham học

Bất chí thì ham chơi

Trí khôn tạo nên người

Đức nhân tìm ra bạn

Thành đạt nhờ đức dày

Làm nên nhờ có thầy

Đủ đầy nhờ có bạn

Gái ngoan nhờ đức hạnh

Trai mạnh nhờ lực cường

Tươi đẹp lắm người thương

Lực cường nhiều kẻ mạnh

Dễ thích nghi thì sống

Biết năng động thì nên

Đủ tài trí làm nên

Đủ sức bền thì thắng

Biết mình khi hoạn nan

Hiểu bạn lúc gian nguy

Nghèo hèn bởi tự ti

Ngu si vì tự phụ

Tài đức cao hơn phú

Hạnh phúc đủ hơn giàu

Sống trung tín bền lâu

Tình nghĩa sâu hạnh phúc

Đủ tài thì đỡ cực

Đủ sức thì đỡ nghèo

Dốt nát hay làm theo

Hiểu biết nhiều thì lợi

Hỏng việc thì hấp tấp

Va vấp bởi vội vàng

Cảnh giác với lời khen

Bình tâm nghe lời trách

Quá nghiêm thì ít bạn

Dễ dãi bạn khinh nhờn

Không hứa hão là khôn

Không tin xằng ít vạ

Làm ơn đừng mong trả

Được ơn nhớ đừng quên

Nhu nhược bị ép trèn

Quá cương thì bị gãy

Cái quý thì khó thấy

Dễ lấy thường của tồi

Của rẻ là của ôi

Dùng người tội sinh vạ

Đẹp lòng hơn tốt mã

Nền nã hơn kiêu kì

Thận trọng từng bước đi

Xét suy khi hành động

Hiểu biết nhiều dễ sống

Luôn chủ động dễ thành

Thận trọng trước lợi danh

Giữ mình đừng buông thả

Tránh xa phường trí trá

Tai vạ bởi nể nang

Tài giỏi chớ khoe khoang

Giàu sang đừng kênh kiệu

Học bao nhiêu vẫn thiếu

Hiểu bao nhiêu chẳng thừa

Nhân đức chớ bán mua

Được thua không nản trí

Đủ đức tài bớt lụy

Đủ dũng khí chẳng hàng

Có vợ đảm thì sang

Có bạn vàng thì quý

Đói nghèo vì bệnh sĩ

Quẫn trí dễ làm liều

Tỉnh táo với tình yêu

Biết điều khi yếu thế

Lo việc nhà chớ kể

Ân nghĩa chớ đếm đong

Người phúc lộc nhờ nguồn

Sống bất nghĩa tai ương

Sống bất lương tù ngục

Phải cầu xin là nhục

Phải khuất phục là hèn

Hay đố kị nhỏ nhen

Hay ép trèn độc ác

Lắm gian truân càng sáng

Nhiều hoạn nạn càng tinh

Với mình phải nghiêm minh

Với chúng sinh thân ái

Đang thắng phòng khi bại

Gặt hái phòng mất mùa

Thói quen thường khó chừa

Say sưa thường khó tỉnh

Sống ỉ lại ăn sẵn

Dễ bạc phân tán mình

Sống dựa dẫm ngu đần

Sống bất cần phá sản

Hay đua đòi hoạn nạn

Quá nể bạn tai ương

Gia đình trọng yêu thương

Sống nhịn nhường hỉ hả

Thiếu tình thương man trá

Gắn vàng đá cũng tan

Biết dạy dỗ con ngoan

Chịu bảo ban con giỏi

Tinh khôn nhờ học hỏi

Cứng cỏi nhờ luyện rèn

Sống vì nhau dễ bền

Sống vì tiền đổ vỡ

Rèn con từ mới nở

Khuyên vợ lúc mới về

Muốn hiểu cần lắng nghe

Khốn nạn quên mẹ cha

Tốt đẹp hãy bày ra

Xấu xa nên đậy lại

Có ích thì tồn tại

Có hại thì diệt vong

Nhiều tham vọng long đong

Lắm ước mong lận đận

Hay vội vàng hối hận

Quá cẩn thận lỗi thời

Biết được người là sáng

Hiểu được bạn là khôn

Khiêm tốn là tự tôn

Kiêu căng là tự sát

Hứa trước thì khó đạt

Hèn nhát thì khó thành

Thù hận bởi lợi danh

Tranh giành vì chức vị

Giàu sang hay đố kị

Tài trí sinh ghét ghen

Tham giàu thì cuồng điên

Tham quyền thì độc ác

Vì tiền thì dễ bạc

Vì tình nghĩa bền lâu

Người hiểu nói trọn câu

Người dốt tâu phách lối

Có quyền thì hám lợi

Có tội thường xum xoe

Khờ dại hay bị lừa

Nó bừa hay vạ miệng

Đa ngôn thì tai tiếng

Ngậm miệng dễ được tin

Hám lợi hay cầu xin

Hám quyền hay xu nịnh

Thật thà hay oan trái

Thẳng thắn hay bị hại

Thông thái hay bị ngờ

Chiều con quá con hư

Tiền của dư con hỏng

Giàu mạnh thường thao túng

Nghèo vụng dễ theo đuôi

Người tài giỏi khó chơi

Kẻ trây lười khó bảo

Thành tâm thì đắc đạo

Mạnh bạo việc dễ thành

Quân tử thì trọng danh

Tiểu nhân thì trọng lợi

Bất tài hay đòi hỏi

Lộc lõi khó khiêm nhường

Tình nghĩa thường khó quên

Nợ nhân duyên khó trả

Khó thuần phục kẻ sĩ

Khó phòng bị tướng tài

Biết chấp nhận thảnh thơi

Hay hận đời đau khổ

Của quý thì khó giữ

Con cầu tự khó nuôi

Nhà dư của hiếm hoi

Nhà lắm người bạc cạn

Khó gần người quá sạch

Vắng khách tại quá nghèo

Dễ nổi danh kị hiền

Dễ kiếm tiền khó giữ

Kiếp người là duyên nợ

Lành vỡ lẽ thường tình

Bại thành từ lực trí

Thời gian đừng uổng phí

Biết suy nghĩ sâu xa.

Con người ta sinh ra lớn lên già cả rồi bệnh tật mất đi. Cát bụi lại trở về cát bụi. Âu cũng là quy luật thường tình của một kiếp người. Sinh, lão, bệnh, tử vốn là như vậy. Tuổi trung niên đã có những bước thăng trầm trong cuộc sống, có những thành công, có những thất bại trong cuộc sống vật chất, cuộc sống tình cảm đôi lứa. Đi qua rồi ngẫm lại mới thấy rằng kinh nghiệm cuộc sống đường đời sẽ mãi là những bài học mới cho tất cả chúng ta, dù ở địa vị nào, số phận nào đi chăng nữa. Sang hèn trong kiếp con người ta, không hơn thì cố gắng bằng người. Các bậc tiền bối dạy đời bằng một quá trình đúc kết kinh nghiệm cuộc sống chắt lọc từ thực tế mà nên triết lý sống.

Ngẫm lại thời gian trôi đi như thoi đưa, không biết bao giờ mới về với ngày xưa ơi, để rồi cùng ôn lại những kỷ niềm thời niên thiếu có buồn, vui, sướng, khổ, có điều ngây thơ, trong trắng chưa vương vấn bụi đường đời…

Nguồn: Sưu tầm internet